Μεγάλες μειώσεις συντάξεων το 2019 φέρνει το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής. Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια, από το 2010 και μετά, η οικονομική κρίση,τα Μνημόνια και οι περικοπές που αυτά επιβάλλουν έχουν διαμορφώσει εν πολλοίς την πραγματικότητα μέσα στην οποία ζούμε όλοι μας. Περικοπές μισθών, συντάξεων, και κάθε είδους κοινωνικών παροχών έχουν μπει στο καθημερινό μας λεξιλόγιο και ορίζουν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο τη ζωή μας. Αν και όλοι μας έχουμε πληγεί από την οικονομική κρίση, η κοινωνική ομάδα των συνταξιούχων είναι αυτή η οποία κατά γενική ομολογία έχει πληγεί περισσότερο από την οικονομική πολιτική που εφαρμόζεται τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας.

Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής

Οι συνταξιούχοι μέσα από απανωτές μειώσεις των συντάξεων τους έχουν χάσει ένα μεγάλο μέρος του εισοδήματός τους και από ότι φαίνεται αυτό θα έχει και συνέχεια. Πριν από λίγες ημέρες η κυβέρνηση κατέθεσε στη Βουλή το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2019- 2022 το οποίο και επιφυλάσσει οδυνηρές εκπλήξεις για τους συνταξιούχους.

Νέες περικοπές στις συντάξεις

Βλέποντας κανείς τα νούμερα της συνταξιοδοτικής δαπάνης για τα έτη 2019 έως 2022  στον πίνακα με την ανάλυση του κοινωνικού προϋπολογισμού του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής στρατηγικής, εύκολα μπορεί να καταλάβει κανεις ότι έρχονται νέες περικοπές στις συντάξεις. Με λίγα λόγια από τα 28,7 δις ευρώ συνταξιοδοτικής δαπάνης για το 2018 θα πάμε ένα χρόνο μετά, το 2019, στα 25,4 8 δις ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι οι συνταξιούχοι θα απωλέσουν μέσα σε ένα έτος 3,22 δις ευρώ! Από τα νούμερα αυτά όλοι μας καταλαβαίνουμε ότι η μεγάλη μείωση στη συνταξιοδοτική δαπάνη το 2019 θα ξεπεράσει ως ποσοστό το 1% του ΑΕΠ. Η μεγάλη αυτή μείωση στις συντάξεις θα προέλθει είτε από την εφαρμογή του νόμου Κατρούγκαλου, με τον οποίο κόβονται οι νέες συντάξεις, αλλά και με την κατάργηση της προσωπικής διαφοράς, που παρέμενε στις συντάξεις μετά τον επανυπολογισμό τους. Στη συνέχεια του άρθρου μας θα δούμε πώς θα επιτευχθούν αυτές οι μεγάλες μειώσεις στις συντάξεις και ποιους αφορούν.

Πώς θα προκύψουν οι μειώσεις των συντάξεις με το νόμο Κατρούγκαλου

Το επόμενο χρονικό διάστημα έρχονται λοιπόν αλλαγές οι οποίες θα επιφέρουν ανατροπές στον οικογενειακό προϋπολογισμό εκατοντάδων χιλιάδων συνταξιούχων. Αυτό θα συμβεί γιατί ενεργοποιούνται το επόμενο διάστημα και από τον Ιανουάριο του 2019 διατάξεις και νόμοι οι οποίοι ψηφίστηκαν το προηγούμενο διάστημα και αναφερόμαστε κυρίως στο νόμο Κατρούγκαλου.

Επανυπολογιμός συντάξεων

Μία βασική πρόνοια αυτού του νόμου ήταν ο επανυπολογισμός των παλαιών συντάξεων. Μετά από αυτόν τον επανυπολογισμό προκύπτουν συντάξεις μειωμένες σε σχέση με τις παλαιές. Μέχρι τώρα αυτές οι προσωπικές διαφορές καταβάλλονταν στους συνταξιούχους κανονικά. Από τον Ιανουάριο όμως του 2019 αυτές οι προσωπικές διαφορές θα περικοπούν. Μπαίνει βέβαια ένα πλαφόν 18% στις περικοπές. Αυτό σημαίνει πως αν προκύπτει προσωπική διαφορά μεγαλύτερη από 18% σε κύρια και επικουρική σύνταξη, αυτή περικόπτεται μόνο κατά το 18%. Αυτό σημαίνει πως αν εξαιρέσουμε τους συνταξιούχους του ΟΓΑ για τους οποίους δεν προβλέπεται επανυπολογισμός της σύνταξης τους για τους υπόλοιπους συνταξιούχους θα έχουμε μείωση της σύνταξής τους. Μειώσεις που μπορούν να επιφέρουν απώλεια έως και δύο συντάξεων το χρόνο για κάποιους συνταξιούχους.

Οι μεγάλοι χαμένοι από τις περικοπές συντάξεων

Μετά την εφαρμογή των νέων νόμων και τον επανυπολογισμό των συντάξεων προκύπτουν μειώσεις στις συντάξεις για τους νέους συνταξιούχους που στα υψηλά ασφαλιστέα εισοδήματα είναι πολύ μεγαλύτερες σε σχέση με τα χαμηλά εισοδήματα. Έτσι αν συνδυάσουμε τις υψηλές ασφαλιστικές εισφορές που επιβάλλει ο νέος νόμος με τις μεγάλες περικοπές που επιφέρει στις συντάξεις καταλαβαίνουμε ότι δημιουργούνται μεγάλες αδικίες μεταξύ των συνταξιούχων. Έτσι μεγάλες περικοπές υφίστανται ασφαλισμένοι όλων των ταμείων. Ας δούμε μαζί μερικά παραδείγματα μειωμένων συντάξεων σύμφωνα με όσα διαβάζουμε στο Βήμα της Κυριακής.

Μειώσεις συντάξεων ΙΚΑ

Στο πρώτο παράδειγμα μας θα αναφερθούμε στην περίπτωση ενός ασφαλισμένου στο ΙΚΑ με 35 έτη ασφαλίσεις στην ανώτερη ασφαλιστική κλάση. Ο ασφαλισμένος αυτός και μετά τις μειώσεις που είχαν γίνει νωρίτερα έπαιρνε σύνταξη 1.280 ευρώ. με το νέο νόμο ο ασφαλισμένος αυτός θα πάρει σύνταξη 1.126 ευρώ. Προκύπτει δηλαδή μία μείωση 12%.

Σε ένα άλλο παράδειγμα μας δικηγόρος με 40 έτη ασφάλισης στο ταμείο νομικών με το παλαιό σύστημα θα έπαιρνε 1098 ευρώ κύρια σύνταξη, ενώ τώρα με το νέο νόμο θα λάβει 832 ευρώ. Μιλάμε για περίπου 24% χαμηλότερη σύνταξη.

Περικοπές συντάξεων ΤΕΒΕ

Μεγάλες είναι βέβαια και οι μειώσεις για τους ασφαλισμένους στο πρώην ΤΕΒΕ στις μεσαίες και υψηλές κατηγορίες. Με τις περικοπές συντάξεων ΤΕΒΕ χάνουν τουλάχιστον 220 ευρώ. Σε ένα άλλο παράδειγμα περικοπής συντάξεων βλέπουμε έναν δημόσιο υπάλληλο, πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, με 35 έτη υπηρεσίας στο ειδικό Μισθολόγιο. Ο συνταξιούχος αυτός έπαιρνε ως κύρια σύνταξη 1.090 ευρώ και τώρα με το νέο καθεστώς θα πάρει 868 ευρώ.Καταλαβαίνουμε δηλαδή ότι μετά τον επανυπολογισμό της σύνταξής του προκύπτει μία προσωπική διαφορά 222 ευρώ και σε ποσοστό 20,4%. Εδώ να σημειώσουμε ότι υπάρχει πάντα και το πλαφόν του 18% στη μείωση της σύνταξης. Αυτό σημαίνει ότι η παραπάνω σύνταξη θα περικοπεί κατά 18% και όχι κατά 20,4%.

Περικοπές συντάξεων χηρείας

Κλείνοντας θα αναφερθούμε στην περίπτωση πεικοπής σύνταξης χηρείας η οποία από τα 1.053 ευρώ καταλήγει στα 563 ευρώ και αυτό με την προϋπόθεση πως ο επιζών σύζυγος είναι μεγαλύτερος των 55 ετών για να συνεχίσει και μετά την τριετία η σύνταξη.

Δικαστική διεκδίκηση περικοπών

Συνεχίζεται όπως είδαμε και με τα παραπάνω η συνεχής κατάθεση νόμων με τους οποίους περικόπτονται οι αποδοχές των συνταξιούχων όλων των ταμείων. Παρά τις 27 διαδοχικές μειώσεις συντάξεων από το 2010 και μετά, βλέπουμε ότι έρχονται και νέες μειώσεις συντάξεων. Στόχος είναι ο δείκτης συνταξιοδοτικής δαπάνης προς ΑΕΠ να διαμορφωθεί στο ανώτερο όριο,16% του ΑΕΠ,μέχρι το 2060. Αρκει εδώ να αναφέρουμε ότι σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες η γενική ανταποδοτικότητα του ασφαλιστικού συστήματος έχει πέσει από 150% που ήταν το 2011 στο 89% για το 2019. Αυτό σημαίνει ότι δίνουμε περισσότερα σε εισφορές από αυτά που προσδοκούμε να πάρουμε πίσω με τη σύνταξη μας. Οι συνταξιούχοι όμως, σύμφωνα και με τις τελευταίες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, μπορούν να διεκδικήσουν αναδρομικά την επιστροφή παράνομων περικοπών στις συντάξεις τους. Για το θέμα αυτό ο καθηγητής εργατικού δικαίου κ Αλέξης Μητρόπουλος δήλωσε οτι τα ανώτατα δικαστήρια απεφάνθησαν, οτι αναδρομικά και επιστροφή από αντισυνταγματικές περικοπές ή παράνομες κρατήσεις στις συντάξεις τους δικαιούνται όσοι συνταξιούχοι ή  υπάλληλοι προσέφυγαν στα δικαστήρια ή πρόκειται να προσφύγουν σε αυτά μετά την δημοσίευση της συγκεκριμένης αποφάσης από τα ανώτατα δικαστήρια της χώρας μας.

Συνεχιζόμενες περικοπές στις συντάξεις

Εχουν λοιπόν οι συνταξιούχοι μας,που πλήττονται τόσα χρόνια από την συνεχή επιβολή νέων περικοπών στις συντάξεις τους, τη δυνατότητα να προσφύγουν στη δικαιοσύνη με σκοπό να διεκδικήσουν την επιστροφή όλων αυτών των περικοπών σύμφωνα με όσα δήλωσε ο κ Μητρόπουλος.